جراحات بدنی و صدمات ناشی از کار یا حین انجام وظیفه ، امری اجتناب ناپذیر است و کارکنان هر سازمانی با هر نوع فعالیت اقتصادی، در معرض وقوع سوانحی از این دست قرار دارند.
قوانین کار و مجازات اسلامی، مسئولیت‌های سنگینی را به صورت تکلیفی در قبال جبران غرامت صدمات جانی وارد به کارکنان، متوجه کارفرمایان می‌کند. از سوی دیگر، طرح بیمه سازمان تامین اجتماعی کشور بـه گونه ای طراحی نشده است تا غراماتی که مسئولیت آن بر عهده کارفرمایان قرار می گیرد را پوشش دهد.
بنابراین در غالب موارد، به دنبال بروز صدمات جانی ناشی از حوادث حین کار، کارفرمایان مکلف به پرداخت غرامت به منظور جلب رضایت زیان دیده یا بازماندگان وی می‌شوند. برای مثال می توان به (تبصره ۱ ماده ۶۶ قانون کار و تامین اجتماعی) اشاره کرد.
ماده ۶۶ قانون تامین اجتماعی: درصورتی که ثابت شود وقوع حادثه مستقیما ناشی از عدم رعایت مقررات حفاظت فنی و بروز بیماری ناشی از عدم رعایت مقررات بهداشتی و احتیاط لازم از طرف کارفرما یا نمایندگان او بوده، سازمان تامین اجتماعی هزینه های مربوط به معالجه، غرامات، مستمری ها و غیره را پرداخته و طبق ماده ۵۰ این قانون از کارفرما مطالبه و وصول خواهد کرد.
بنابراین خرید بیمه نامه‌ی مسئولیت مدنی به‌عنوان ضرورت برای کلیه‌ی افراد و سازمان‌ها مطرح است.
از موارد دیگری که در مبحث بیمه های مسئولیت مطرح است، پوشش غراماتی است که به واسطه ی سهل انگاری و غفلت بیمه گذار در انجام وظایف خود (مالی و جانی ) متوجه افراد می نماید، که این غرامات نیز در بیمه نامه های متنوعی از جمله مسئولیت حرفه ای مهندسین طراح، ناظر و محاسب، مسئولیت حرفه ای پزشکان و پیرا پزشکان، مسئولیت حرفه ای بازرسان کالا و … تحت پوشش قرار می گیرد.
مدیریت بیمه های مسئولیت شرکت بیمه معلم با ارائه خدمات بیمه ای متنوع همراه با حق بیمه های مناسب و پرداخت صحیح و سریع خسارات تلاش می کند که رضایت بیمه گذاران و زیان دیدگان را فرآهم نموده و تصویر مثبتی در ذهن افراد جامعه برجا گذارد.
چنانچه در حین کار، خسارت بدنی به کارکنان بیمه گذار وارد آید و مسئولیت کارفرما در رای بیمه گر محرز گردد خسارت وارده جبران خواهد شد. منظور از جبران خسارت بدنی، شامل پرداخت هزینه های پزشکی و غرامت نقص عضو و فوت می باشد. متاسفانه اغلب کارفرمایان به زعم اینکه کارکنان خود را بیمه تامین اجتماعی نموده اند، چنین می پندارند که هر اتفاقی برای کارکنان رخ دهد، بیمه تامین اجتماعی کلیه خسارات و غرامات وارده به فرد حادثه دیده توسط بیمه تامین اجتماعی جبران خواهد نمود ولی متاسفانه این ذهنیت صحیح نبوده و بیمه تامین اجتماعی با داشتن خدمات و پوشش های متنوع هیچ تعهدی نسبت به دیه نقص عضو یا ازکارافتادگی و نیز دیه فوت کارکنان، در حیطه مسئولیت کارفرما ندارد. این بیمه نامه را کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی اعم از مالکین کارخانجات، کارگاه های تولیدی، تعمیراتی و خدماتی و همچنین پروژه های عمرانی و ساخت و ساز بناهای مسکونی، تجاری و … می توانند تهیه نمایند. بر طبق ماده ۱۰ شرایط عمومی بیمه نامه مسئولیت کارفرما در مقابل کارکنان بیمه گذار موظف است تعداد واقعی کارکنان را به بیمه گر اعلام نماید. چنانچه بعد از وقوع حادثه معلوم گردد که آخرین تعداد اظهار شده کارکنان کمتر از تعداد واقعی است تعهدات بیمه گر به نسبت تعداد اظهار شده به تعداد واقعی کاهش می یابد. در این صورت پرداخت مابه التفاوت خسارت بر عهده بیمه گذار خواهد بود. این مورد در ارتباط با بیمه نامه مسئولیت کارفرما در مقابل کارکنان ساختمانی برای متراژ مصداق دارد.
بیمه گذار موظف است متراژ زیر بنای خود را واقعی اعلام نماید نماید. چنانچه بعد از وقوع حادثه معلوم گردد متراژ اعلام شده کمتر از متراژ واقعی است تعهدات بیمه گر به نسبت متراژ زیربنای اظهار شده به متراژ زیر بنای واقعی کاهش می یابد. در این صورت پرداخت مابه التفاوت خسارت بر عهده بیمه گذار خواهد بود. پوشش های اصلی این بیمه نامه بر اساس دیه نقص عضو و فوت با درج سقف تعهدات برای هر نفر و هر حادثه و در طول مدت بیمه نامه خواهد بود.
- پوشش های فرعی بیمه نامه مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان:
- ماموریت‌های خارج از کارگاه
- اماکن وابسته به کارگاه
- حوادث نقلیه موتوری
- مسئولیت پیمانکاران فرعی
- مسئولیت مهندسین ناظر یا مشاور
- پرداخت خسارت بدون رای دادگاه
- پرداخت خسارت پزشکی بدون اعمال تعرفه
- مطالبات سازمان تامین اجتماعی برای هر کارگر یا کارمند
- شخص کارفرما/ پیمانکار و …
- خسارت جانی وارد به اشخاص ثالث تا سقف دو نفر
- مابه‌التفاوت افزایش دیه هر سال علاوه بر میزان تعهدات خریداری شده در بیمه‌نامه حداکثر تا ۱ سال
- پرداخت غرامت روزانه کارگران
این بیمه نامه مسئولیت حرفه ای پزشک را در مقابل بیماران پوشش می دهد. چنانچه پزشک به طور غیر عمد و بعلت اشتباه یا غفلت و قصور در انجام معالجه، تجویز نادرست و اعمال جراحی موجب صدمات جسمانی، روانی و یا فوت بیمار گردد و طبق قانون مسئول شناخته شود، بیمه گر آنرا جبران خواهد نمود. لازم به یادآوریست که کلیه کسانیکه با پزشک در حین معالجه و عمل جراحی همکاری می کنند مانند ( پرستار، تکنسین و…) و طبق دستور پزشک انجام وظیفه می نمایند نیز تحت پوشش این بیمه نامه تحت عنوان بیمه نامه مسئولیت حرفه ای پیراپزشکان صادر می گردد.
به طور کلی سازندگان ابنیه به هنگام اجرای هر پروژه ساختمانی با سه نوع ریسک اصلی مواجه هستند : الف ـ خطراتی که کارگران ساختمانی را تهدید می نماید. این مورد تحت پوشش بیمه نامه مسئولیت کارفرما در مقابل کارکنان ساختمانی است. ب ـ خطرات طبیعی و حوادثی که ساختمان در حال ساخت را تهدید می کند. این مورد تحت پوشش بیمه نامه مسئولیت نیست. ج ـ خطراتی که در حین احداث ساختمان اشخاص ثالث را تهدید می نماید. این مورد تحت پوشش بیمه نامه سازندگان ابنیه در مقابل اشخاص ثالث است.
اهم خسارت هائی که معمولا به اشخاص ثالث وارد می شود به شرح ذیل است :
– ریزش ساختمان های مجاور در اثر گودبرداری – نشست و ترک خوردگی ساختمان های مجاور در اثر تخریب و گودبرداری ساختمان در حال احداث – خسارت های مالی وارد به اثاثیه و تاسیسات ساختمان های مجاور در اثر ریزش – خسارت های وارد به خیابان و پیاده رو و اموال عمومی از جمله فضای سبز – خسارت های وارد به خودروهای عبوری و یا پارک شده در محیط اطراف پروژه در اثر پرتاب مصالح – خسارت های جانی شامل فوت و نقص عضو و هزینه های پزشکی همسایگان و عابران – خسارت های جانی وارد به اشخاص ثالث که وارد محوطه ساختمان در حال احداث می شوند. – خسارت های ناشی از دپوی مصالح
1- مسئولیت مدنی دارندگان آسانسور در قبال استفاده کنندگان در این بیمه نامه مسئولیت مدنی مالکین آسانسور و پله برقی و شرکت هایی که به اجرای عملیات نصب و نگهداری آسانسور های مسافربر و باربر و پله برقی ها می پردازند، تحت پوشش قرار می گیرد. موضوع بیمه نامه عبارتست از : جبران غرامت مسئولیت مدنی بیمه گذار ناشی از قصور و تقصیر وی در انجام امور مربوط به آسانسور و پله برقی به نشانی مندرج در بیمه نامه که منجر به صدمات جسمانی و یا خسارات مالی به سرنشینان آسانسور و پله برقی گردد. پوشش مالی منحصرا برای آسانسورهای باربر و ماشین بر است.
۲- مسئولیت مدنی مدیران و مربیان مهد کودک ها بموجب این بیمه نامه مسئولیت مدنی مدیران و مربیان مهد کودک برای خسارت های جانی وارد به کودکان تحت پوشش می باشد. حق بیمه این بیمه نامه بر اساس حداکثر ظرفیت مهد کودک محاسبه گردیده است. بیمه گذار موظف است در صورت افزایش ظرفیت مهد کودک مراتب را به بیمه گر اعلام نموده و حق بیمه اضافی متعلقه را پرداخت نماید در غیر اینصورت و در صورت بروز خطرات تحت پوشش خسارت به نسبت حق بیمه پرداخت شده به حق بیمه واقعی محاسبه و پرداخت خواهد شد. این بیمه نامه فقط خسارت های بدنی وارد به کودکان را تحت پوشش قرار می دهد و خسارت های مالی به هر نوع که باشد پوشش ندارد. مسئولیت بیمه گذار در زمان ایاب و ذهاب کودکان توسط سرویس مهد کودک و بالعکس تحت پوشش این بیمه نامه نمی باشد.
۳- مسئولیت مدنی مدیران مراکز آموزشی بموجب این بیمه نامه مسئولیت مدنی مدیران مراکز آموزشی در مقابل خسارت های جانی وارد به استفاده کنندگان از مرکز آموزشی تحت پوشش می باشد . حق بیمه این بیمه نامه بر اساس حداکثر ظرفیت مرکز آموزشی محاسبه می گردد. بیمه گذار موظف است در صورت افزایش ظرفیت مراتب را به بیمه گر اعلام نموده و حق بیمه اضافی متعلقه را پرداخت نماید در غیر اینصورت و در صورت بروز خطرات تحت پوشش خسارت به نسبت حق بیمه پرداخت شده به حق بیمه واقعی محاسبه و پرداخت خواهد شد .
۴- بیمه مسئولیت مدنی حرفه ای مهندسین طراح ، محاسب و ناظر در این بیمه نامه خسارت جانی و مالی وارد به کارگران و اشخاص ثالث ناشی از مسئولیت حرفه ای مهندسین طراح، محاسب و ناظر که دارای پروانه اشتغال از وزارت مسکن و شهر سازی باشند، در حیطه فعالیت ساختمان سازی جبران می گردد. همچنین این بیمه نامه خساراتی را پوشش می دهد در زمان اعتبار بیمه نامه و در حین اجرای پروژه و اتمام پروژه ساختمانی رخ داده باشد و به هیچ عنوان کیفیت ساخت را شامل نمی شود.
۵- بیمه مسئولیت مدنی بازرسی فنی کالا موضوع بیمه نامه عبارتست از: بیمه مسئولیت مدنی حرفه ای ناشی از انجام بازرسی فنی و نظارت عمومی کالای صادراتی و وارداتی بیمه گذار بر طبق مجوزهای اخذ شده از اداره استاندارد و مطابق با موضوع مندرج در شرایط خصوصی بیمه نامه. بیمه گذار موظف است انجام فعالیت های نیروهای تخصصی و فنی در رشته های مربوطه را تأمین نموده، عملیات بازرسی خود را طبق اصول علمی و استانداردهای تعریف شده و براساس نوع شغل و حرفه بیمه شدگان به انجام رساند و جهت انجام فعالیت مجوزهای لازم را از ستاد مرکزی اخذ نماید. بیمه گذار موظف است تعداد بازرسی های انجام شده دارای گواهینامه در طول مدت قرارداد را با ذکر شماره ردیف و مشخصات تجهیزات و همچنین استفاده کنندگان از آنها را مستند نموده و خلاصه ای از آنها را بصورت ماهیانه گزارش نماید و بیمه گر اختیار دارد هر زمانی که صلاح بداند از این مستندات بازدید نماید. بر طبق ماده دو شرایط عمومی بیمه نامه خسارت های معلول عوامل زیر ولو اینکه بیمه گذار مسئول آنها شناخته شود از شمول تعهد بیمه گر خارج است : – خسارات مربوط به محکومیت های جزائی و پرداخت جرائم ناشی از قوانین و نظامات دولتی. – عدم صلاحیت کارکنان بیمه گذار در رابطه با بازرسیهای انجام شده. – عیوب پنهان غیر قابل تشخیص که تشخیص آن در چهارچوب وظایف تعیین شده بازرسی امکان پذیر نباشد. – انجام ندادن اعمال لازم برای تشخیص استاندارد بودن کالا و مطابق بودن آن با مندرجات مدارک مربوطه. – خسارات مالی و صدمات جانی به اشخاص ثالث اعم از کارکنان بیمه گذار و استفاده کنندگان از خدمات بازرسی. – اعمال غیر قانونی و مجرمانه کارکنان بیمه گذار در انجام وظایف.
۶- مسئولیت مدنی مسئولان فنی بیمارستان/کلینیک/درمانگاه مسئولان فنی بیمارستان ها دارای شرح وظایفی هستند که از طرف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تعیین گردیده است. در این شرح، وظایف مسئول فنی بیمارستان در مقابل بیمارستان، بیماران، عیادت کنندگان و همچنین کنترل و نظارت بر اجرای ضوابط و مقررات تعریف گردیده است و به عبارت جامع تر مسئولیت کلیه امور موسسات پزشکی به عهده مسئول فنی گذاشته شده است. موضوع بیمه نامه عبارتست از: بیمه مسئولیت مدنی بیمه گذار در قبال بیماران و اشخاص ثالث و ذوی الحقوق آنان بدین معنی که اگر در جریان اجرای وظایف وی که از طرف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تعیین و تاییدگردیده حادثه ای رخ دهد و بیمه گذار در قبال بیماران و اشخاص ثالث قانونا مسئول و لزوم به جبران خسارت گردد، بیمه گر با رعایت شرایط و مندرجات این قرارداد و قوانین یاد شده در فوق ملزم به جبران خسارت مذکور می باشند.
۷- مسئولیت مدنی مدیران و ناجیان غریق استخر این بیمه نامه حوادثی که در محدوده استخر برای شناگران رخ دهد و منجر به بروز خسارت های جانی گردد و مسئولیت آن قانونا متوجه مدیر استخرو یا ناجیان غریق باشد، تحت پوشش قرار می گیرد. موضوع بیمه نامه عبارتست از: جبران غرامت مسئولیت مدنی بیمه گذار ناشی از قصور و تقصیر وی در مقابل استفاده کنندگان از استخر به نشانی مندرج در بیمه نامه در صورت احراز مسئولیت بیمه گذار توسط مراجع قضائی که منجر به صدمات جسمانی و یا فوت آنان گردد. ( به میزان مندرج در جدول مشخصات بیمه نامه )
۸- بیمه نامه مسئولیت مدنی دارندگان ماشین آلات ساختمانی، راهسازی و کشاورزی در قبال اشخاص ثالث موضوع بیمه نامه عبارتست از : بیمه مسئولیت مدنی که براساس آن بیمه گر متعهد می شود در ازای انجام تعهدات و وظایف بیمه گذار، در طول مدت بیمه نامه خسارات وارده به اشخاص ثالث را در صورت احراز مسئولیت بیمه گذار ( توسط مراجع قضایی ) در محدوده مکانی مندرج در بیمه نامه و با در نظر گرفتن شرایط و مقررات این بیمه نامه جبران نماید. بر طبق بند ۶ ماده سوم شرایط عمومی بیمه نامه راننده باید دارای گواهینامه متناسب با هر نوع وسیله نقلیه مورد استفاده باشد. در غیر اینصورت بیمه گر تعهدی در قبال جبران خسارات وارده نخواهد داشت. اشخاص ثالث هر شخصی بجز بیمه گذار، کارکنان، نمایندگان، همسر، پدر، اجداد، فرزندان و نوادگان بیمه گذار می باشد. خسارات ناشی از کاربری غیرمرتبط و یا بیش از توان و ظرفیت وسیله نقلیه تحت پوشش این بیمه نامه نمی‌باشد. خسارت غیر مستقیم و عدم النفع قابل پرداخت نمی باشد. خسارات ناشی از تردد شهری و بین شهری تحت پوشش این بیمه نامه نمی باشد مگر توافق دیگری صورت پذیرفته باشد. خسارات وارده به کالای در حال حمل و کالای در حال تخلیه و بارگیری از شمول تعهدات بیمه‌گر خارج می‌باشد. درج مشخصات ماشین آلات در شرایط خصوصی الزامی است. خسارت وارد به اموال کارفرما، پیمانکاران و کارکنان تحت پوشش بیمه نامه نمی باشد.
۹- بیمه مسئولیت مدنی مدیران مجموعه ورزشی در قبال ورزشکاران موضوع بیمه نامه عبارتست از : بیمه مسئولیت مدنی مدیر مجموعه ورزشی در قبال ورزشکاران که بر اساس آن بیمه گر متعهد می گردد در ازای انجام تعهدات و وظایف بیمه گذار در طول مدت بیمه نامه خسارت وارد به ورزشکاران را در صورت احراز مسئولیت بیمه گذار ( توسط مراجع قضایی یا بر اساس نظر کارشناس بیمه گر ) در محدوده مکانی مندرج در بیمه نامه با در نظر گرفتن شرایط و مقررات این بیمه نامه جبران نماید. بر طبق بند ۷ شرایط عمومی بیمه نامه بیمه گذار موظف است متناسب با ظرفیت مجموعه ورزشی اقدام به پذیرش ورزشکار نماید در غیر این صورت بیمه گر تعهدی نسبت به خسارت های احتمالی نخواهد داشت.
۱۰- بیمه مسئولیت مدنی مدیران واحد های اقامتی موضوع بیمه نامه عبارتست از : جبران غرامت مسئولیت مدنی بیمه گذار ناشی از قصور و تقصیر وی در انجام امور مربوط به میهمانان هتل به نشانی مندرج در بیمه نامه که منجر به صدمات جسمانی و یا فوت میهمانان گردد.(بشرح مندرج در جدول مشخصات بیمه نامه ) بر طبق بند ۳ ماده دوم شرایط عمومی بیمه نامه هتل باید دارای مجوز فعالیت از سازمان ایرانگردی و جهانگردی باشد. بر طبق بند ۱ ماده سوم شرایط عمومی بیمه نامه تا زمانی که مسئولیت بیمه گذار از طریق مراجع قضایی احراز نشده باشد ، بیمه گر تعهدی نسبت به جبران غرامت نخواهد داشت.
اول:
تقریبا حوالی یک سال پیش بود در اداره مشغول به کار بودم که تلفن زنگ خورد پشت خط شخصی با صدای بلند حادثه ای را اطلاع می داد بطوری که من با فاصله چند متری کاملا صحبت های فرد پشت خط را متوجه می شدم. کارگری از طبقه پنجم ساختمان رو به اتمامی به درون چاله آسانسور سقوط و درجا فوت کرده بود. پس از پایان تماس سریعا یکی از همکارانم جهت بررسی موضوع به محل حادثه اعزام شد. روز بعد از کارشناس مربوطه جزییات حادثه را جویا شدم، ایشان گفتند سریعا به محل حادثه رفتم کارگر بخت برگشته بطور فجیعی فوت کرده بود و همه شواهد نشان می داد که متوفی در اثر سقوط فوت کرده و براساس وظایف کارشناسی تحقیق محلی را شروع کردم که مشخص شد کارگر تنها ۳۲ سال و سه فرزند داشت که متاسفانه تنها پس از دو روز کار در پروژه فوت کرده بود. پرداخت هزینه های دیه مخصوصا دیه فوت بقدری سنگین است که کمتر کارفرمایی از عهده ی پرداخت خسارت آن بر می آید و کارفرمای این پروژه چون قبلا حادثه ی مشابهی را در پروژه ی یکی از دوستان خود دیده بود، در همان ابتدای کسب پروانه بیمه نامه ی کاملی را برای خود خریداری کرده بود.
چند نکته مهمی که قابل تامل است عبارتست از : – یک کارفرما ضریب سود و درآمدش از پروژه ها چقدر است که هر از گاهی با یک حادثه بتواند از جیبش جبران خسارت کند؟ – کارفرمایی که پرداخت حق بیمه زیر ۱ میلیون تومان را پرداخت نمی کند چگونه می تواند از عهده جبران خسارت دیه روز بر آید؟ – متاسفانه پس از فوت کارگر که در اغلب موارد تامین کننده ی خانواده است، ضربه ی جبران ناپذیری را خانواده وارد می سازد که با پرداخت غرامت می توان تا حدی از فروپاشی خانواده و فشار بر روی آنها کم کرد.
دوم:
حدودا ۵ ماه پیش بود که آقای میانسالی برای مشاوره در مورد بیمه نامه ای که برای کارگاه خود می خواست به نزد بنده آمدند. پس از صحبت با ایشان متوجه شدم که به همراه پسرش کارگاه برش چوبی با ۶ نفر کارگر دارد. یکی از طرح های مناسب را برای ایشان تایید و صادر کردم و طبق معمول از ایشان درخواست کردم که بیمه نامه را به دقت مطالعه نمایند و در صورتی که هر بخشی از بیمه نامه متناسب با پروژه ی آنها نبوده با بنده طی یک هفته تماس بگیرد. حدودا ده روز از صدور بیمه نامه نگذشته بود که ایشان با بنده تماس گرفتند و با اضطراب اعلام کردند که دست یکی از کارگرانشان قطع شده است و مرتب تکرار می کردند که حالا باید چی کار کنم، بیچاره شدم و … بنده پس از دعوت ایشان به خونسردی عرض کردم، دست قطع شده را بر روی قسمت برش خورده فشار داده و فرد حادثه دیده را به یکی از بهترین و تخصصی ترین مرکز پیوند اعضاء اعزام کنند. با اعزام کارگر حادثه دیده به یک بیمارستان خصوصی درجه یک و عمل جراحی یک پزشک حاذق، دست قطع شده کارگر پیوند زده شد و مشکل نقص عضو او از بین رفت. با این فرایند یک حلقه برد – برد ایجاد شد: – برد اول کارگر بود که دچار نقص عضو نشد و به داشتن کارفرمایی که سلامت او برایش مهم است افتخار می کرد. برای او اقدام کارفرمایش که او را تحت نظر بهترین پزشک در بهترین بیمارستان مداوا کرد، بسیار ارزشمند بود. – برد دوم کارفرما بود چرا که نقص عضو کارگرش به صورت مطلوب التیام یافت و توانست با آرامش مجددا فعالیت را از سر بگیرد. – برد سوم نیز، برد شرکت بیمه بود چرا که اگر کارگر درمان نشده بود و دچار نقص عضو می شد چندین برابر هزینه پزشکی پیوند عضو را بعنوان دیه قطع و تقص عضو باید پرداخت می کرد. – و مهمترین بخش حادثه جایی بود که بدون نیاز به شکایت کارگر از کارفرما کلیه هزینه ها جبران شد و پس از طول دوره درمان بدون بروز هیچ درگیری و مشکلی کارگر حادثه دیده در شغل قبلی خود با احتیاط بیشتر مشغول به کار شد.
